Nawet książę Karol spróbował pierekaczewnika. Folklor i rekonstrukcje historyczne Tatarów polskich

Wielki wkład w kultywowanie tradycji kulinarnych ma Dżenneta Bogdanowicz, która prowadzi w Kruszynianach restaurację Tatarska Jurta – karmi w niej przybyszów specjałami tatarskimi. Tu książę Walii Karol i Dżenneta Bogdanowiczi 16 marca 2010. Następca brytyjskiego tronu degustował potrawy z tatarskiej kuchni. Na spotkanie z księciem przygotowano uproszczony pokaz wytwarzania jednego z najbardziej znanych tatarskich specjałów - piroga pierekaczewnika. Fot. PAP/Paweł Supernak

Wśród młodzieży dużym zainteresowaniem cieszy się zespół taneczno-wokalny Buńczuk, upowszechniający tradycję tatarskich tańców i strojów ludowych. Na zdjęciu dziewczęta z zespołu tatarskiego "Bunczuk" w tradycyjnych strojach podczas otwarcia Centrum Kultury Tatarów Polskich gdańskiej dzielnicy Orunia. Fot. PAP/Stefan Kraszewski

Duże znaczenie dla podtrzymania tożsamości tatarskiej mają spotkania kulturalne, obchodzone są święta ludowe i rekonstrukcje historyczne. IV Międzynarodowe Zawody w Łucznictwie Konnym w trakcie Festiwalu Tatarskiego w sierpniu 2013 r. w Supraślu. Festiwal został zorganizowany z okazji 330-lecia Bitwy pod Wiedniem oraz osadnictwa Tatarów na ziemiach podlaskich. Fot. PAP/Michał Zieliński

Podczas spotkań Tatarzy przypominają swoją historię. Tradycyjna jurta tatarska zaprezentowana podczas Festiwalu Tatarskiego w sierpniu 2013 r. w Supraślu. Festiwal został zorganizowany z okazji 330-lecia Bitwy pod Wiedniem oraz osadnictwa Tatarów na ziemiach podlaskich. Fot. PAP/Michał Zieliński

W ubiegłym roku Muzułmański Związek Religijny wydał Koran w języku arabskim. ale też książki kucharskie itd. Książę Walii Karol ogląda tradycyjną, tatarską potrawę w restauracji Tatarska Jurta we wsi Kruszyniany, 16 marca 2010. Na spotkanie z księciem przygotowano uproszczony pokaz wytwarzania jednego z najbardziej znanych tatarskich specjałów - piroga pierekaczewnika. Pierekaczewnik może być serwowany w dwóch wersjach: z mięsem i na słodko z serem. Fot. PAP/Paweł Supernak

Książę Walii Karol w towarzystwie Muftiego Tamasza Miśkiewicza i właścicielki restauracji Tatarska Jurta we wsi Kruszyniany Dżennety Bogdanowicz, 2010 rok. Na spotkanie z księciem przygotowano wiele potraw w tym szereg wypieków, jak drożdżówki z cynamonem, ciasteczka czak-czak, czyli małe ciasteczka z miodem. Fot. PAP/Paweł Supernak

Książę Walii Karol (L) oraz Dżenneta Bogdanowicz (C), właścicielka restauracji Tatarska Jurta we wsi Kruszyniany, przy stole ze słodyczami. Fot. PAP/Paweł Supernak

Książę Walii Karol (L), podczas wizyty w restauracji Tatarska Jurta we wsi Kruszyniany w 2010 roku, gdzie degustował potrawy z tatarskiej kuchni. Fot. PAP/Paweł Supernak

Honorowy imam Kruszynian Stefan Mustafa Jasiński (C front), oczekuje na wizytę Księcia Walii Karola przed meczetem we wsi Kruszyniany, 2010 rok. Meczet jest świątynią zamieszkałej na tym terenie ludności pochodzenia tatarskiego. Jest to jeden z najstarszych w Polsce meczetów. Fot. PAP/Paweł Supernak

Książę Walii Karol podczas rozmowy z 99-letnim wówczas, honorowym imamem Kruszynian Stefanem Mustafą Jasińskim, 2010 rok. Książę spotkał się z polskimi Tatarami, odwiedził zabytkowy meczet i spróbował specjałów tatarskiej kuchni. Fot. PAP/Paweł Supernak

Brytyjski książę Karol, mufti Tomasz Miśkiewicz (L), honorowy imam Kruszynian Stefan Mustafa Jasiński (C) podczas wizyty w meczecie we wsi Kruszyniany, 16 marca 2010. Meczet jest świątynią zamieszkałej na tym terenie ludności pochodzenia tatarskiego. Jest to jeden z najstarszych w Polsce meczetów. Fot. PAP/Paweł Supernak

Książę Walii Karol (2P), mufti Tomasz Miśkiewicz (L), honorowy imam Kruszynian Stefan Mustafa Jasiński (3L), podczas wizyty w meczecie we wsi Kruszyniany, 2010. Fot. PAP/Paweł Supernak

Społeczność tatarska jest bardzo przywiązana do Rzeczypospolitej, która ich przyjęła, wychowała, przez wiele lat karmiła; w obronie której – przez setki lat – walczyli. Wszystko to spowodowało, że przetrwali – zachowując swoją religię, tradycję, kulturę. Letnia Akademia Wiedzy o Tatarach Polskich, zorganizowana przez Gminę Muzułmańską w 2000 w Sokółce na Podlasiu. Przyjechało ok. stu młodych Tatarów z Białorusi, Litwy, Ukrainy i Polski. Fot. PAP/Zdzisław Lenkiewicz

Po 1989 roku powstał też Związek Kultury Tatarskiej, pielęgnujący tatarskie tradycje i zwyczaje. Kiermasz przysmaków podczas Festiwalu Tatarskiego w sierpniu 2013 r. w Supraślu. Festiwal został zorganizowany z okazji 330-lecia Bitwy pod Wiedniem oraz osadnictwa Tatarów na ziemiach podlaskich. Fot. PAP/Michał Zieliński

Dr Aleksander Miśkiewicz opisuje historię Tatarów polskich, ich dziedzictwo. Tradycyjna jurta tatarska zaprezentowana podczas Festiwalu Tatarskiego w sierpniu 2013 r. w Supraślu. Festiwal został zorganizowany z okazji 330-lecia Bitwy pod Wiedniem oraz osadnictwa Tatarów na ziemiach podlaskich. Fot. PAP/Michał Zieliński

Jest także poezja tatarska, w której prym wiedzie prof. Chazbijewicz, a MZR wydaje wiele publikacji związanych z religią i Tatarami w Polsce. Kruszyniany (pow. sokólski, woj. podlaskie), 21.07.2015. Oryginalna tatarska jurta wraz z wyposażeniem. Fot. PAP/Jerzy Ochoński

Białystok, 25.01.2021. Album „Muhiry Tatarskie obrazy religijne”. Ponad 50 muhirów - ozdobnych tkanin lub plansz zazwyczaj z inskrypcjami z Koranu, pochodzących z meczetów i domów modlitw polskich wyznawców islamu, zbiorów muzealnych i kolekcji prywatnych, znalazło się w albumie wydanym przez Muzułmański Związek Religijny w RP. Fot. PAP/Artur Reszko

To wszystko może wydawać się błahe, ale dla społeczności tatarskiej – w której utrwalanie swojego dziedzictwa w postaci wydawniczej, literackiej było przez lata zaniedbane – stanowi to krok milowy. Kruszyniany (pow. sokólski, woj. podlaskie), 21.07.2015. Oryginalna tatarska jurta wraz z wyposażeniem. Fot. PAP/Jerzy Ochoński

Kultura tatarska cieszy się dużym zainteresowaniem. Kruszyniany (pow. sokólski, woj. podlaskie), 21.07.2015. Drogowskazy informacyjne w Kruszynianach. Fot. PAP/Jerzy Ochoński

Kruszyniany (pow. sokólski, woj. podlaskie), 21.07.2015.Tablica informacyjna przy wjeździe do Kruszynian. Fot. PAP/Jerzy Ochoński

Białystok, 22.04.2005. Kalejdoskop Kultur Podlasia, spotkanie "Tatarskie klimaty" przybliżające kulturę Tatarów zamieszkałych na terenie Podlasia. Fot. PAP/Leon Stankiewicz

Rekonstrukcja historyczna Bitwy pod Parkanami z 1683 roku, podczas której tatarska jazda konna uratowała życie króla Jana III Sobieskiego, a w zamian za to – i inne dokonania podczas bitew – król nadał Tatarom tereny na Podlasiu. Obchody święta Sabantuj – czyli święto pługa, symbolizuje zakończenie wiosennych prac – w Kruszynianach (woj. podlaskie), sierpień 2019. Fot. PAP/Artur Reszko

XVI i XVII to wieki wojen. A Tatarzy – od początku osadnictwa na ziemiach polskich, aż do kampanii wrześniowej w 1939 roku – zawsze wystawiali swoją chorągiew. Rekonstrukcja historyczna Bitwy pod Parkanami z 1683 roku podczas święta Sabantuj w Kruszynianach (woj. podlaskie), sierpień 2018. Fot. PAP/Artur Reszko

Pod dowództwem księcia Witolda walczyli z Krzyżakami w bitwie pod Grunwaldem. Na zdjęciu międzynarodowe Zawody Łucznictwa Konnego Tatarów Polskich w lipcu 2011 r. w Bohonikach (Podlaskie). Fot. PAP/Artur Reszko

Bohoniki, 09.07.2011. Międzynarodowe Zawody Łucznictwa Konnego Tatarów Polskich w lipcu 2011 r. w Bohonikach (Podlaskie). Fot. PAP/Artur Reszko

IV Międzynarodowe Zawody w Łucznictwie Konnym w trakcie Festiwalu Tatarskiego w sierpniu 2013 r. w Supraślu. Festiwal został zorganizowany z okazji 330-lecia Bitwy pod Wiedniem oraz osadnictwa Tatarów na ziemiach podlaskich. Fot. PAP/Michał Zieliński

Kruszyniany, 14.11.2015. Ekspozycja w Centrum Edukacji i Kultury Muzułmańskiej Tatarów Polskich w Kruszynianach. To pierwsza taka placówka w Polsce, która będzie prezentować kulturę i historię społeczności tatarskiej. W centrum działa muzeum i zaplecze edukacyjne. Fot. PAP/Artur Reszko

Obchody święta tatarskiego Sabantuj czyli święta pługa, które symbolizuje zakończenie wiosennych prac polowych. Kruszyniany, 18.05.2013. Fot. PAP/Artur Reszko

IV Międzynarodowe Zawody w Łucznictwie Konnym w trakcie Festiwalu Tatarskiego w sierpniu 2013 r. w Supraślu. Festiwal został zorganizowany z okazji 330-lecia Bitwy pod Wiedniem oraz osadnictwa Tatarów na ziemiach podlaskich. Fot. PAP/Michał Zieliński

Rekonstrukcja historyczna Bitwy pod Parkanami z 1683 roku, podczas której tatarska jazda konna uratowała życie króla Jana III Sobieskiego, a w zamian za to – i inne dokonania podczas bitew – król nadał Tatarom tereny na Podlasiu. Obchody święta Sabantuj – czyli święto pługa, symbolizuje zakończenie wiosennych prac – w Kruszynianach (woj. podlaskie), sierpień 2018. Fot. PAP/Artur Reszko

Festyn podczas obchodów tatarskiego święta Sabantuj w Kruszynianach (woj. podlaskie), 2018 rok. Tzw. święto pługa, symbolizuje zakończenie wiosennych prac polowych. Fot. PAP/Artur Reszko

Serial „Korona Królów”, sezon drugi, odcinek 199, rok 2019. Reżyser Wojciech Pacyna. Fot. Marcin Makowski/TVP

Serial „Korona Królów”, sezon drugi, odcinek 199. Reżyser Wojciech Pacyna. Fot. Marcin Makowski/TVP