Gender w świecie zwierząt

1 / 5

rozwiń

W kontekście gender można rozpatrywać pszczoły: królowa kontra robotnice, czyli niby ta sama płeć genetyczna, a jednak zupełnie inne stymulacje hormonalne i społeczne powodują, że nie tylko rola w procesie reprodukcji, ale nawet pokrój ciała są tu dość odmienne. Na zdjęciu robotnice otaczają królową zaznaczoną żółtym punktem. Fot. Sean Gallup/Getty Images

Jeszcze bliżej koncepcji „gender” są sytuacje ze świata zwierząt, gdy jedna z płci (zazwyczaj samce) obejmuje różne typy osobników wyglądające odmiennie (np. znacznie mniejsze) i mające odmienne strategie reprodukcyjne. Tak jest np. u małp, patasów rudych, u których sporych rozmiarów samce mają haremy, natomiast drobniejsze to spryciarze zdolni zakradać się do owych haremów w celach wiadomych, natomiast nie utrzymujące własnego. Fot. DeAgostini/Getty Images

Inny przykład to rohatyńcowate – żuki, u których samce mogą mieć róg na głowie lub być go pozbawione. Te pierwsze dzielnie bronią swych samic, natomiast te bezrogie starają się jednak przedrzeć i przyprawić kolejne rogi temu już rogatemu. Fot. Mesut Varol/Anadolu Agency/Getty Images

Z kolei rybka Xiphophorus pygmaeus, czyli znany nam z akwariów mieczyk, ma dwa typy samców: dużego brutala i małego, który stara się jak najbardziej przypominać samicę, aby uniknąć agresji dużych samców. Fot. Auscape/Universal Images Group via Getty Images

Gdy zaś to samice są większe od samców (co jest bardzo częste w naturze), mogą dominować, aż do ekstremum, gdzie krokuta cętkowana (zwana dawniej hieną) obnosi łechtaczkę wzwiedzioną niczym penis w sytuacjach społecznych wymagających prezentacji, że jest samicą alfa. Fot. Wolfgang Kaehler/LightRocket via Getty Images

Gender w świecie zwierząt

Czym innym jest płeć biologiczna, a czymś jeszcze innym „gender”, czyli konstrukt społeczno-kulturowy. Trudno mówić o gender w przypadku zwierząt, poza człowiekiem, bo tylko on ma samoświadomość bycia kobietą lub mężczyzną lub też kimś innym oraz tworzy kulturę. Chyba, że uzna się definicję prof. Joan Roughgarden, wedle której zwierzęta mają (i to wiele) gender rozumianej jako „wygląd, zachowanie i historia życiowa zwierząt płciowych”. Ot tak, po prostu.