Kazimierz Dejmek (1924-2002)

Reżyser teatralny, w III RP minister kultury i sztuki, poseł PSL na Sejm. W przed wydarzeniami marcowymi członek PZPR, dyrektor Teatru Narodowego w Warszawie. Jego inscenizacja dramatu „Dziady” Adama Mickiewicza, z głośną rolą Gustawa Holoubka, zinterpretowana została przez władzę jako „antyrosyjska”. Dejmek wraz z aktorami został zaatakowany przez I sekretarza Władysława Gomułkę. Ostatecznie 30 stycznia 1968 „Dziady” zdjęto z afisza, Dejmka usunięto z partii komunistycznej oraz zwolniono z pracy, co stało się bezpośrednią przyczyną późniejszych protestów studenckich w obronie wolności słowa. W latach 60’, 70’ i 80’ reżyserował na przemian za granicą i w Polsce - unikał wówczas ujawniania swoich poglądów politycznych.

Władysław Gomułka (1905-1982)

Czołowy polityk marca po stronie władzy komunistycznej. I sekretarz Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1951-54 więziony ze względu na tarcia wewnątrz aparatu komunistycznego. Po powrocie do władzy w październiku 1956 r., zezwolił na chwilową odwilż w życiu kulturalnym i politycznym. Odpowiedzialny za pacyfikację protestów studenckich w marcu 1968 roku, orędownik interwencji zbrojnej w Czechosłowacji. Po krwawej pacyfikacji protestów robotniczych na Wybrzeżu w grudniu 1970, odsunięty od władzy już nigdy nie odgrywał ważnej roli w aparacie państwowym.

Wojciech Jaruzelski (1923-2014)

Ówczesny minister obrony narodowej, późniejszy I sekretarz KC PZPR, premier PRL oraz pierwszy prezydent III Rzeczpospolitej. Jeszcze przed wydarzeniami marca 1968 odpowiedzialny za zdegradowanie ponad 1300 żołnierzy pochodzenia żydowskiego. W roku 1981 inicjator wprowadzenia stanu wojennego. Generał armii, naczelny dowódca sił zbrojnych. W 2018 pośmiertnie zdegradowany do stopnia szeregowego.

Wincenty Kraśko (1916-1976)

Działacz komunistyczny, prawnik i dziennikarz. Poseł na Sejm PRL i członek Rady Państwa. Podczas wydarzeń marcowych kierownik Wydziału Kultury KC PZPR - już w grudniu 1967 r. zarzucił inscenizacji teatralnej „Dziadów” Adama Mickiewicza w reżyserii Kazimierza Dejmka „szkodliwość polityczną” i antyrosyjski, „tendencyjny charakter”. Zdjęcie ze sceny tego przedstawienia było jedną z przyczyn wybuchu protestów studenckich.

Jacek Kuroń (1934-2004)

Działacz opozycyjny, w 1976 r. współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników, poseł na Sejm III RR, dwukrotny minister pracy i polityki socjalnej. Wcześniej członek PZPR (dwukrotnie usuwany z partii), współtwórca komunistycznego harcerstwa w PRL, po odwilży roku 1956 inicjator Politycznych Klubów Dyskusyjnych na Uniwersytecie Warszawskim. Współautor krytycznego wobec ówczesnych władz komunistycznych „Otwartego listu do partii”. Od 1964 do 1967 w więzieniu, w marcu 1968 wraz z Karolem Modzelewskim inicjator protestów studenckich. Aresztowany 9 marca 1968, na wolność wychodzi w 1971. Od lat 60-ych jeden z najważniejszych organizatorów opozycji w PRL, doradca „Solidarności”, aresztowany po raz kolejny po wprowadzeniu stanu wojennego, wypuszczony objęty amnestią w 1984 r.

Irena Lasota (1945 -)

Filozof, działaczka społeczna, publicystka i prezes Instytutu na rzecz Demokracji w Europie Wschodniej (IDEE). Podczas wydarzeń marcowych studentka na Uniwersytecie Warszawskim, organizatorka klubów dyskusyjnych. Inicjatorka petycji protestującego przeciwko zdjęciu „Dziadów” ze sceny Teatru Narodowego, przesłanej do marszałka Sejmu. 8 marca to ona odczytała rezolucję studentów, domagającą się przywrócenia na uczelniych usuniętego z grona studentów Adama Michnika oraz Henryka Szlajfera. Aresztowana w 1968, w 1970 opuściła Polskę przenosząc się do Francji, a następnie USA. W późniejszych latach wielokrotnie krytykowała Adama Michnika za jego działalność w III RP.

Adam Michnik (1946 -)

Publicysta i działacz polityczny, redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”, w III RP poseł na Sejm. Działacz komunistycznego harcerstwa organizowanego w latach 50-ych w PRL przez Jacka Kuronia. Członek Komitetu Obrony Robotników oraz „Solidarności”, w czasach PRL jeden z najbardziej znanych działaczy opozycji demokratycznej i wielokrotny więzień polityczny. Przed wydarzeniami marcowymi uczestnik licznych studenckich klubów dyskusyjnych, relegowany z uczelni w 1968 za poinformowanie francuskiego reportera o protestach przeciwko zdjęciu przez cenzurę inscenizacji „Dziadów”, następnie aresztowany. Po 1989 roku w Sejmie III RP był jednym z liderów lewicowej partii ROAD, a następnie posłem Unii Demokratycznej. Jednocześnie redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”, najbardziej wpływowego dziennika aktywnie kształtującego życie publiczne w wolnej Polsce.

Mieczysław Moczar (1913-1986)

Główny inspirator kampanii antysyjonistycznej oraz czystek antysemickich w marcu 1968 roku, które miały mu utorować drogę do władzy. Lider „Partyzantów”, nieformalnej grupy wpływów wewnątrz PZPR. Były generał dywizji Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Konkurent Władysława Gomułki na stanowisko I sekretarza KC PZPR. Po wydarzeniach marcowych objął stanowisko jednego z sekretarzy partii komunistycznej, został również członkiem ścisłych władz partii - Biura Politycznego. W wyniku pozakulisowych gier partyjnych, w lipcu 1968 r. odsunięty ze stanowiska ministra spraw wewnętrznych. Swoją pozycję próbował bezskutecznie odbudować podczas rządów następcy Gomułki - Edwarda Gierka, następnie w okresie „karnawału Solidarności” w 1981.

Karol Modzelewski (1937 -)

Profesor historii, były senator i działacz opozycyjny. Po wydaleniu z szeregów PZPR w 1964 r., wraz z Jackiem Kuroniem współautor „Listu otwartego do partii”, za co został skazany na karę więzienia, które opuścił w 1967. Inicjator protestu przeciwko zdjęciu z afisza spektaklu „Dziady”, organizator petycji do władz w sprawie przywrócenia inscenizacji. Jeden z liderów studenckiej grupy domagającej się wolności słowa, zwanej umownie „komandosami”. 8 marca aresztowany, zwolniony z więzienia w 1971 roku. Działacz „Solidarności”, ponownie internowany w 1982 roku, na mocy amnestii „ułaskawiony” przez władzę dwa lata później.

Edward Ochab (1906-1989)

Generał brygady, I sekretarz KC PZPR, w marcu 1968 członek Biura Politycznego partii i przewodniczący Rady Państwa. Jako jedna z nielicznych osób w gronie aparatu partyjnego sprzeciwił się Władysławowi Gomułce, określającemu Żydów w PRL mianem „piątej kolumny”. Dzięki jego interwencji sformułowanie to zniknęło z prasy komunistycznej. 8 kwietnia 1968 r. na znak protestu i z własnej woli usunął się ze wszelkich funkcji państwowych i partyjnych.

Henryk Szlajfer (1947-)

Politolog i ekonomista, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, były ambasador Polski przy OBWE. Ze względu na działalność opozycyjną, w 1968 r. wraz z Adamem Michnikiem został relegowany z uczelni. Wiec w ich obronie, zawiązany 8 marca, stał się początkiem tzw. wydarzeń marcowych oraz masowych protestów w kraju. Aresztowany na dwa lata, jeden z członków studenckiej grupy „komandosów”, kwestionujących podstawy ustroju komunistycznego.

– Marcin Makowski