Cywilizacja

Trzy minuty na zaszczepienie umysłu.
Porozmawiajmy o TEDzie

Tu spotyka się ludzi, którzy mają coś do powiedzenia: Billa Clintona, Richarda Dawkinsa, Billa Gatesa, Edwarda Snowdena, kiedyś też zmarłego w środę Stephena Hawkinga. Na pierwszej konferencji TED zaprezentowano wersję demo płyty CD, prototyp e-booka, a także fragment filmu 3D. Dziś można rozmawiać o każdej dziedzinie życia, byle były to „idee warte propagowania”.

Ile czasu potrzeba, by zaszczepić w ludzkim umyśle ciekawą ideę? – Wystarczą trzy minuty. Tak działa dobra reklama – mówi Adam Liwiński, współorganizator TEDxWarsaw, corocznej konferencji z pogranicza nauki, biznesu i rozrywki. Jej 9. edycja odbędzie się w czwartek 22 marca.

TED to nowoczesny sposób szerzenia wiedzy i rozpalania pasji – dość prosta formuła mówienia o ideach wartych uwagi. Konferencja z założenia ma poszerzać horyzonty i uczyć efektywnej komunikacji. Dlatego wystąpienia prelegentów nie mogą trwać dłużej niż 18 minut – w praktyce mają zazwyczaj po 10-12 minut.

Jedno z najpopularniejszych tzw. TED Talk – wystąpień TED. Simon Sinek, brytyjski konsultant ds. marketingu i mówca motywacyjny, panel TEDxPuget Sound z września 2009 [film z polskimi napisami, jeśli nie włączają się automatycznie, można je włączyć w lewym dolnym rogu playera]

– Nie jest tak, że im dłużej o czymś opowiadamy, tym słuchacz wyciągnie z tego więcej informacji. Nie ma reguły, ile powinno trwać idealne wystąpienie, by było najciekawsze – nie zanudziło, a zainteresowało tematem, interesującym punktem widzenia, nieoczywistym podejściem – tłumaczy Adam Liwiński, który jest jednym z organizatorów warszawskiej edycji od jej początków, czyli od 2009 roku.
– Wiele zależy od konkretnej idei. Czasem wystarczy kilka minut, kiedy indziej można z pasją opowiadać przez kwadrans. Ale z pewnością w czasie nie przekraczającym 18 minut da się znakomicie „sprzedać” coś naprawdę istotnego – dodaje Liwiński.

Tak naprawdę o sprzedaży nie ma mowy. To jedna z zasad TED. Według tej filozofii na scenie nie można uprawiać komercji, ani propagować konkretnej agendy politycznej czy religijnej. Ale nie znaczy to, że prelegentami są jedynie osoby świeckie.

Siostra Małgorzata Chmielewska, założycielka siedmiu placówek dla bezdomnych i funduszu stypendialnego dla studentów z rodzin z problemami. TEDxWarsaw 2013.

Amerykańska tradycja

Bał się kosmitów i sztucznej inteligencji. Tomasz Rożek komentuje słynne sentencje Stephena Hawkinga

Wiedział, że w przyszłości człowiek wyruszy odważnie w kosmos, bo to jedyna droga do przetrwania naszego gatunku.

zobacz więcej
Korzenie programu TEDx sięgają konferencji zorganizowanej w Kalifornii w 1984 r. przez architekta i grafika Richarda Saula Wurmana. TED to akronim od słów: technologia, rozrywka (ang. entertainment) i design (pol. projekt, wzornictwo). Początkowo tematami spotkań były głównie wyzwania technologiczne. Na pierwszej konferencji zaprezentowano wersję demo płyty CD, prototyp e-booka, a także fragment filmu 3D. Wykład o geometrii fraktalnej wygłosił zaś wybitny matematyk Benoît Mandelbrot, urodzony w Warszawie, w rodzinie Żydów pochodzących z Litwy.

Od roku 1990 konferencja organizowana jest corocznie. Z czasem tematykę spotkań rozszerzono na wszelkie problemy nauki, później kultury, a obecnie prelegenci mogą się odnosić właściwie do każdej dziedziny życia człowieka, o ile mówią o – jak głosi motto TED – „ideach wartych propagowania”.
Prestiż odbywającej się od 2014 r. konferencji wyznaczali przez lata tacy prelegenci, jak Bill Clinton, Richard Dawkins, Bill Gates, Edward Snowden czy zmarły w środę Stephen Hawking.

Stephen Hawking na konferencji TED 2008

Na stronie globalnej społeczności TED dostępne są wszystkie przemówienia z oryginalnej konferencji, a także ze spotkań odbywających się pod szyldem TED Global poza kontynentem amerykańskim oraz z konferencji niezależnie organizowanych w różnych miastach świata. Obejrzeć można ponad 2700 tzw. TED Talks, czyli wystąpień TED, a wiele z nich jest z polskimi napisami. Codziennie na stronie ukazuje się co najmniej jedna przemowa, w tym także ze spotkań organizowanych w Warszawie, Poznaniu czy Bielsku-Białej.

Lektor Tomasz Knapik na TEDxLublin 2015

TEDxWarsaw

Historia warszawskich TEDx jest tak długa, jak długo trwa sam program. Choć tak naprawdę nawet o odrobinę dłuższa. Pierwsze pytania o możliwość zorganizowania czegoś podobnego w Warszawie padły bowiem już kilka miesięcy przed tym, jak wiosną 2009 r. fundacja zarządzająca konferencją TED ogłosiła założenia programu. W jego ramach dziś każdy może zorganizować u siebie w mieście spotkanie na kształt oryginalnej amerykańskiej konferencji. Tym właśnie są popularne TEDx – niezależnie organizowanymi spotkaniami w ramach programu o tej samej nazwie.
Pierwsza edycja TEDxWarsaw odbyła się w 2010 r. Licencję na TEDxWarsaw otrzymał Ralph Talmont, fotograf, założyciel start-upów i znany mówca. Jak opowiadał w wywiadzie dla portalu Forsal.pl, „w Warszawie trzy grupy ludzi wystąpiły o licencję praktycznie w tym samym momencie”. – Ludzie z TED do nas napisali: słuchajcie, spotkajcie się, pogadajcie. Może zrobicie to razem – wspominał polsko-australijski przedsiębiorca. Poza corocznymi, całodniowymi spotkaniami dla około tysiąca osób, zespół TEDxWarsaw organizuje też tzw. TED Salony – mniejsze konferencje dla maksymalnie stu osób, na ściśle określony temat, trwające kilka godzin.

Nie jest jednak tak, że tylko małe konferencje mają wątek przewodni, a duże nie są uporządkowane wcale. Na nich też zawsze jest temat wiodący, jednak nie są to spotkania ściśle tematyczne.

– Niektóre wystąpienia są bardzo luźno z nim powiązane. Zawsze tak jest na organizowanych przez nas konferencjach. Temat główny jest raczej takim kręgiem, z którym każdy szuka raczej pewnego styku, niż stara się w całości w nim zmieścić – tłumaczy Adam Lewiński.

W zeszłym roku owym tematem był „crunchtime”, czyli w wolnym tłumaczeniu „czas decyzji”. Prelegenci mniej lub bardziej dotykali przełomu, w jakim znajduje się obecnie polityka i kultura, oczywiście także technologia. Wszystkie wystąpienia można obejrzeć na stronie TEDxWarsaw.
Jakub Kreft & Marcin Sadowski na TEDxWarsaw 2017

9. edycja

Tegoroczne spotkanie odbędzie się w czwartek 22 marca. Temat przewodni konferencji brzmi enigmatycznie: „Men & Women”.

– To ostatnio bardzo aktualne tematy w dyskusji publicznej: kwestie relacji między płciami w miejscu pracy i w domu, nasze różnice i podobieństwa, ale też sprawy bardziej przyziemnie, jak urlopy rodzicielskie czy płace. Chcemy, by nasi prelegenci pokazali, z jak różnych perspektyw można patrzeć na te problemy. Nikt nie ma na nie gotowej odpowiedzi, ale na pewno nad wieloma ideami warto się poważniej zastanowić – wyjaśnia Adam Liwiński.
Magdalena Król i Wiesław Bartkowski. Fot. organizatorzy TEDxWarsaw
Wśród prelegentów będą m.in. Magdalena Król, polska naukowiec, lekarz weterynarii i specjalistka od onkologii eksperymentalnej ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

A także Wiesław Bartkowski, projektant interakcji i badacz systemów złożonych, który na Uniwersytecie SWPS stworzył specjalność „Projektowanie interakcji człowiek–technologia”.

Problemom kobiet na rynku pracy w dużej części była poświęcona specjalna konferencja TEDWomen 201. Trzy ciekawe rady dla kobiet błyskotliwie przekazała dyrektor ds. operacyjnych Fecebooka, Sheryl Sandberg:



Tak dobrze przygotowane przemowy, jak ta Sheryl Sandberg, nie biorą się znikąd. W przypadku większości prelegentów wystąpienia są pracą wspólną.

– Każdy zaproszony prelegent otrzymuje swojego indywidualnego przewodnika, który pomaga mu profesjonalnie się przygotować do przemowy. Potrzeba nawet 40 godzin pracy, częściowo z nami, częściowo samemu, by w kilkunastominutowym wystąpieniu zawrzeć wszystkie najważniejsze myśli i przedstawić je w sposób jak najbardziej atrakcyjny – wyjaśnia Liwiński.

Organizatorzy, swoim zwyczajem, nie podają od razu miejsca spotkania. Dobór odpowiedniej publiczności jest kolejnym elementem filozofii TED. Arkusz aplikacyjny do udziału w konferencji zawiera dość nietypowe, ale kluczowe pytanie: „Dlaczego ja?”.
– Staramy się tak dobierać publiczność, by wszyscy uczestniczy konferencji jak najwięcej z niej wynieśli. TEDxWarsaw to nie tylko wystąpienia, ale też wszystko to, co dzieje się przed nimi, między nimi i po nich. Chcemy, by każdy wniósł coś ciekawego do rozmów prowadzonych w kuluarach. Dlatego po przeczytaniu odpowiedzi na pytanie „dlaczego ja?” chciałbym pomyśleć: „Kurczę, chcę z tą osobą pogadać!” – tłumaczy współorganizator.

Choć, by ciekawie, błyskotliwie opowiadać, w zasadzie nie trzeba mieć nic do powiedzenia. Można mówić de facto o niczym, jak komik Will Stephen na TEDxNewYork 2014.

– Ludzie, których codziennie mijamy na ulicy, często mają wspaniałe historie, zainteresowania, wielką wiedzę. Naturalnie o tym nie wiemy. TEDxWarsaw jest miejscem, gdzie możemy ich poznać, porozmawiać, wymienić się spostrzeżeniami – dodaje Liwiński.

Dlatego, choć na konferencję zgłaszają się głównie osoby mające 20-35 lat, to organizatorzy starają się dobrać publiczność bardzo różną wiekowo, jak i pod względem zainteresowań. W tym roku TEDxWarsaw odwiedzi np. duża grupa emerytów.

Wszyscy otrzymają plakietki z imieniem. To kolejny ważny element spotkania. Na TEDxWarsaw rozmawia się bowiem w amerykańskim stylu, zwracając się do siebie po imieniu, bez względu na to, ile rozmówca ma lat. Chodzi o zmniejszenie dystansu między prelegentami a publicznością.

Wszystkie wystąpienia z tegorocznej edycji pojawią się na stronach TEDxWarsaw oraz globalnej społeczności TED. Jednak nie od razu, obróbka materiałów i zatwierdzenie ich przez amerykańskich partnerów mogą trochę potrwać.

Rejestracja publiczności na konferencję jest już zamknięta, ale całość będzie można oglądać NA ŻYWO. Tygodnik TVP objął konferencję patronatem medialnym.

– Michał Płociński
Zdjęcie główne: TEDxWarsaw w 2017 roku. Fot. organizatorzy
Zobacz więcej
Cywilizacja wydanie 29.12.2023 – 5.01.2024
Legendy o „cichych zabójcach”
Wyróżniający się snajperzy do końca życia są uwielbiani przez rodaków i otrzymują groźby śmierci.
Cywilizacja wydanie 29.12.2023 – 5.01.2024
Pamiętny rok 2023: 1:0 dla dyktatur
Podczas gdy Ameryka i Europa były zajęte swoimi wewnętrznymi sprawami, dyktatury szykowały pole do przyszłych starć.
Cywilizacja wydanie 29.12.2023 – 5.01.2024
Kasta, i wszystko jasne
Indyjczycy nie spoczną, dopóki nie poznają pozycji danej osoby na drabinie społecznej.
Cywilizacja wydanie 22.12.2023 – 29.12.2023
Jak Kościół katolicki budował demokrację amerykańską
Tylko uniwersytety i szkoły prowadzone przez Kościół pozostały wierne duchowi i tradycji Ojców Założycieli Stanów Zjednoczonych.
Cywilizacja wydanie 22.12.2023 – 29.12.2023
Budynki plomby to plaga polskich miast
Mieszkania w Polsce są jedynymi z najmniejszych w Europie.