Anna Teresa Kazimiera Ludwika Maria Poraj-Poleska-Galarda w 1944 roku miała 14 lat. Była harcerką Szarych Szeregów w zgrupowaniu „Koniczyny”. Podczas Powstania Warszawskiego dołączyła do zgrupowania „Krybar” walczącego na Powiślu.

Łączniczka i sanitariuszka zmarła przed kilkoma dniami, 10 września 2019 roku. Zryw z 1944 wspominała niedawno w jednym z odcinków prowadzonego przez Krzysztofa Ziemca cyklu „Mapa Powstańczej Warszawy” w TVP1. – Myśmy na to powstanie czekali Te pierwsze dni powstania to była euforia. Te polskie flagi… To było niesamowite po 6 latach okupacji. Nareszcie oddychaliśmy wolnością. To było niesamowite przeżycie. My, którzy braliśmy udział w powstaniu, nie dalibyśmy sobie tego odebrać. Poraj-Poleska-Galarda pochodziła z rodziny arystokratycznej Poraj-Poleskich, jej matka była polonistką, ojciec chemikiem. O swoich zadaniach w czasie Powstania Warszawskiego opowiadała tak: – Robiło się wszystko od sprzątania do siedzenia przy rannych. Chodziło się na patrole, pomagało w kuchni, gotowało się ogromne kotły dla wojska i ludności cywilnej.

Zgrupowanie „Krybar”, w którym służyła, walczyło na Powiślu. – Placówkę mieliśmy na rogu Oboźnej i Topiel. Byliśmy w o tyle dobrej sytuacji, że u nas nie było nalotów, bo było za blisko Uniwersytetu Warszawskiego, a na uniwersytecie byli Niemcy. Uniwersytet to była twierdza, bez armat nie do zdobycia, no ale nas w końcu Goliatami zjechali.

Jej zastęp Szarych Szeregów przyjął nazwę „Wschodzące Słońce”, a wszystkie pseudonimy harcerek miały związek z pogodą: była „Cisza”, był „Deszczyk”, była „Burza”. Pani Annie przypadł „Piorun”. – Dopiero potem, już po powstaniu, zorientowałam się, że śmieszny ten pseudonim.

Po wojnie najpierw prowadziła gospodarstwo rolne na Mazurach, potem mieszkała w Warszawie i na emigracji w Stanach Zjednoczonych. W 1981 współpracowała z Komitetem Prymasowskim , była sympatykiem KOR i „Solidarności”.

Gdy upadł komunizm za swoją misje uznała szerzenie wiedzy o Powstaniu Warszawskim. Była fundatorką sztandaru Szarych Szeregów, przewodniczyła kołu Szarych Szeregów „Koniczyny” , współpracowała przy tworzeniu Muzeum Powstania Warszawskiego, za co prezydent Lech Kaczyński odznaczy ją Medalem Polonia Restituta i Złotym Krzyżem Powstania Warszawskiego.

– Tygodnik TVP

TYGODNIK TVP, ul. Woronicza 17, 00-999 Warszawa. Redakcja i autorzy