Co będzie można zobaczyć w ten weekend nie tylko w telewizorach, lecz i w komputerach, na tabletach, smartfonach i innych urządzeniach przenośnych? Będą to między innymi filmy – nagrodzone Oscarem „Wielkie piękno” (reżyseria – Paolo Sorrentino), nominowany do Oscara „Twój Vincent” (reżyseria – Dorota Kobiela i Hugh Welchman) oraz pierwsza emitowana przez TVP Kultura zagraniczna produkcja fabularna „Postrzyżyny” (reżyseria – Jan Svěrák).

Nie zabraknie muzyki. Będą koncerty zarejestrowane podczas festiwalu Eufonie (kompozycje Wojciecha Kilara, które nowatorsko wykonał Francesco Tristano i utwory Arvo Pärta), a także opery: „Orfeusz i Eurydyka” Christopha Willibalda Glucka (reżyseria – Magdalena Piekorz) oraz „Halka” Stanisława Moniuszki (reżyseria – Mariusz Treliński).

Na swoje urodziny TVP Kultura przygotowała też pierwszy odcinek nowego programu „Z przytupem”, poświęconego polskim tańcom tradycyjnym i premierowy cykl „Opera. OK!”.

Jubileusz anteny to także czas, w którym warto przypomnieć programy archiwalne. Wśród nich są formaty publicystyczne. Oto niektóre z nich – można je oglądać na VOD TVP.

Kronos

Scenarzystą i prowadzącym program jest Piotr Nowak, filozof, zastępca redaktora naczelnego kwartalnika „Kronos”, profesor Uniwersytetu w Białymstoku. W każdym odcinku gości w studiu czterech rozmówców. Są to przedstawiciele różnych dziedzin nauki (głównie humanistyki), twórcy kultury oraz publicyści. W programie wystąpili między innymi Krzysztof Zanussi, Bronisław Wildstein, Zbigniew Stawrowski, biskup Michał Janocha.

To jednak dopiero pierwsza część programu. A jest i druga, w której do dyskusji włączają się obecni w studiu studenci. Zadają oni prowadzącemu i gościom pytania – nieraz kłopotliwe i trudne. Wśród tematów dyskusji można znaleźć takie, które z pewnością budzą emocje: wygnanie, PRL, liberalizm, spisek, postęp. Piotr Nowak nie nakłada sobie kagańca politycznej poprawności. Nie boi się poruszać spraw niebezpiecznych. A debata na tym tylko zyskuje.

Zdarzają się też tematy, które brzmią abstrakcyjnie, takie jak: nuda, intryga, lęk, doskonałość, szczęście. Nowak potrafi jednak w sposób atrakcyjny je skonkretyzować na tyle, że widz ma poczucie, iż program dotyka rzeczywistości.

Trzeci Punkt Widzenia

To jedna ze starszych pozycji w TVP Kultura. Pojawiła się na antenie w roku 2007. Potem miała aż sześć lat przerwy, by powrócić w roku 2016.

To autorski program redaktorów rocznika „Teologia Polityczna”: filozofów Marka A. Cichockiego i Dariusza Karłowicza oraz historyka idei Dariusza Gawina. Składa się z dwóch, trzech części, w których komentują oni bieżące wydarzenia w Polsce i na świecie.

Zakres zagadnień jest bardzo szeroki. Są wśród nich stosunki międzynarodowe, polityka historyczna, religia, filozofia, literatura, film. Cichocki, Karłowicz i Gawin rozmawiali między innymi o kryzysie imigracyjnym, literackiej Nagrodzie Nobla dla Olgi Tokarczuk czy obchodach rocznicy wyzwolenia obozu w Auschwitz-Birkenau.

Prowadzący „Trzeciego Punktu Widzenia” dostrzegają związki łączące kulturę masową z ideami fermentującymi w wąskim kręgu elit intelektualnych. Postrzegają świat wielowymiarowo. To ich znaczący atut. Z szerokim gronem widzów dzielą się pogłębioną refleksją w sposób prosty i komunikatywny, na co wielu intelektualistów nie stać.

Chuligan Literacki

Początkowo był to program Mateusza Matyszkowicza o literaturze. W każdym odcinku ówczesny szef TVP Kultura spotykał się z jakimś pisarzem i rozmawiał o jego twórczości. W istocie jednak chodziło o coś więcej. Ważne było kryterium doboru rozmówców – miały to być silne, wyraziste osobowości – adekwatnie do tytułu programu.

Odcinki były nagrywane w różnych miejscach – czasem bardzo nieoczywistych. Z Kazikiem Staszewskim Matyszkowicz rozmawiał w scenerii basenu w stołecznym Pałacu Kultury i Nauki.

Formuła „Chuligana Literackiego” się rozszerzała. Gośćmi programu byli nie tylko prozaicy, poeci, eseiści, autorzy sztuk teatralnych, krytycy literaccy, lecz i filozofowie, historycy, socjolodzy.

Pojawiło się wiele wybitnych postaci z zagranicy. Lista jest długa, są na niej między innymi: Pascal Bruckner, Antony Beevor, Quentin Skinner, Jean Raspail, György Spiró, Roger Scruton. Te rozmowy to prawdziwe hity TVP Kultura, a niektóre z nich są do poczytania na łamach Tygodnika TVP.

Tanie Dranie

Tytuł programu nawiązuje do piosenki w wykonaniu Mieczysława Czechowicza i Wiesława Michnikowskiego z Kabaretu Starszych Panów. Podtytuł brzmi zaś: „Kłopotowski i Moroz komentują świat”.

Prowadzący różnią się wiekiem i w wielu sprawach także poglądami. Przyjęło się uważać, że im człowiekowi przybywa lat, tym bardziej cechuje go zachowawczość. W „Tanich Draniach” jest raczej odwrotnie: starszy z prowadzących – Krzysztof Kłopotowski – okazuje się liberałem, młodszy – Jakub Moroz – konserwatystą.

Obydwaj publicyści – jak przystało na dżentelmenów – z elegancją i dystansem spierają się o to, czego jesteśmy świadkami w dzisiejszych burzliwych czasach. Ale nie ograniczają się tylko do teraźniejszości. Kiedy w debacie publicznej słychać spory o historię, wówczas i one bywają tematami „Tanich Drani”.

Głównym punktem programu jest dyskusja w studiu dwojga prowadzących z dwojgiem gości, którymi są zazwyczaj eksperci z różnych dziedzin wiedzy.

Dezerterzy

Znany z felietonów w Tygodniku TVP Łukasz Orbitowski jest nie tylko czołowym polskim prozaikiem młodego i średniego pokolenia. To również znany fan muzyki heavymetalowej, a także pasjonat rozmaitych zjawisk, które mogą uchodzić za kontrowersyjne, niszowe, zapomniane, czyli nie mieszczące się w głównym nurcie kultury.

Z myślą o tym wszystkim narodzili się „Dezerterzy”. W każdym wydaniu Orbitowski podejmował jednego gościa, z którego próbował wydobyć czasem nawet intymne wypowiedzi. Dla niejednego artysty uczestnictwo w tym programie było okazją do jak najbardziej zasłużonego przypomnienia widzom o swoim istnieniu.

Gośćmi Orbitowskiego byli między innymi: Grzegorz Królikiewicz, DJ Wika, Robert Brylewski, Bogusław Polch, Zbigniew Sajnóg. A na szczególną uwagę zasługuje pierwszy odcinek z udziałem Tomasza Budzyńskiego. Kiedy zaczął on swój wywód o miłości małżeńskiej – gospodarza zamurowało. Dlaczego? Możecie to Państwo zobaczyć w programie.

Pojedynki stulecia

Stulecie niepodległości stanowiło pretekst, żeby nie tylko sięgnąć pamięcią do fundujących ją wydarzeń, ale również podsumować dorobek polskiej kultury lat 1918-2018. Tak powstał cykl „Pojedynki niepodległości” w reżyserii Jarosława Ostaszkiewicza na podstawie scenariusza Mikołaja Mirowskiego.

W każdym odcinku zaproszeni do studia goście wygłaszali opinie na temat dwóch konfrontowanych pisarzy. Oceniali zarówno ich postawy w życiu, jak i twórczość. Na koniec zaś wydawali werdykt.

Wśród rywalizujących par były: Henryk Sienkiewicz i Stefan Żeromski, Tadeusz Dołęga-Mostowicz i Witold Gombrowicz, Czesław Miłosz i Zbigniew Herbert, Maria Janion i Jarosław Marek Rymkiewicz.

Atrakcyjność „Pojedynków stulecia” zasadzająca się na połączeniu dynamicznego montażu z nowoczesną formą wizualną, sprawiła, że zostały one zakwalifikowane do prestiżowego programu EBU Creative Forum, odbywającego się w roku 2019 w Rzymie.

Każdy odcinek zapowiadały w Tygodniku TVP teksty Mikołaja Mirowskiego.

– Tygodnik TVP

TYGODNIK TVP, ul. Woronicza 17, 00-999 Warszawa. Redakcja i autorzy